Τα σκαλοπάτια, δεξιά στο δρόμο απέναντι από την «Πεντάβρυση», οδηγούν στην πρώτη ίσως είσοδο της οικιστικής περιοχής του «Σκορδομαχαλά». Μεταγενέστερη πρέπει να είναι η είσοδος σ’αυτόν από το μέσον του «Κακόβολου», λίγο πριν από το σπίτι της Ελένης⁽¹⁾ (Ντανταλούς), συζύγου Πέτσα Γεωργίου του Βασιλείου (124) #2678 info.

Η ονομασία «Σκορδομαχαλάς» οφείλεται στο γεγονός ότι τα σπίτια σ’αυτόν είναι κολλημένα το ένα δίπλα στο άλλο, όπως οι σκελίδες στο σκόρδο και ότι στην τουρκική η λέξη «μαχαλάς» σημαίνει συνοικία. Ο Σκορδομαχαλάς υπήρξε κατά τη γνώμη μου, η αρχική κατά τους νεότερους χρόνους ανθρωπογεωγραφική εγκατάσταση στο Χωριό.

Σ’αυτό συνηγορούν: Πρώτον, η ύπαρξη κοντά σ’αυτόν πηγών ποσίμου και αρδευτικού νερού, για την καλλιέργεια και παραγωγή στοιχειωδών γεωργικών αγαθών, στη μικρή κάτω από αυτόν αρδευτική ζώνη.

Δεύτερον, στην οικιστική του συνάφεια, που, όπως και σήμερα παρατηρείται στις πρωτόγονες συνοικίες, ενισχύει το συναίσθημα της ατομικής και ομαδικής ασφάλειας των συνοικούντων.

Τρίτον στη μη ορατή από θαλάσσης θέση του και επομένως προστασία του από πειρατικές επιδρομές και τέταρτον, στη λόγω της θέσης του προστασία από τα έντονα καιρικά φαινόμενα..

____________________________________

⁽¹⁾ Μπέη Ελένη του Στεφάνου (11221) #2677.

 

Μετά από την είσοδο στο Σκορδομαχαλά, περνούμε κάτω από την καμάρα του σπιτιού της Φλωρεζιώς⁽³ συζύγου Νικολάου Μιχαήλ Λογοθέτη (131) #1233 info. Μετά από το σπίτι της Φλωρεζιώς, υπήρχε ένα μακρόστενο, με δώμα από πηλό κτίσμα που σήμερα, ο νυν ιδιοκτήτης του, Γεώργιος Ανδρέα Παλαιοκρασσάς (Ψηλέας) (111122112) #2763 info μετέτρεψε, κατόπιν κατεδάφισης του, σε λαχανόκηπο. Το κτίσμα αυτό, αρχικά ανήκε στη Μαριώ ⁽⁴⁾  (Ζαζουλίνα ή Σουγλίδαινα), σύζυγο Σπύρου Σωκράτη Παλαιοκρασσά (1112232) #3571 info.

Σ’αυτό έμενε τα Σαββατοκύριακα η Μαριώ με την κόρη της που ανέβαιναν απ’τα Γιάλια για τον εκκλησιασμό της Κυριακής. Μέσα σε ένα μεγάλο καλάθι η Μαριώ, έβαζε τα κάρβουνα, το φρύγανο, το τηγάνι και κάθε άλλο, που θα της χρειαζόταν, κατά τη διήμερη παραμονή της. Όλα τα πράγματα της στο καλάθι τα εκάλυπτε με το Κυριακάτικο φουστάνι της, χωρίς να την ενδιαφέρει σε ποια κατάσταση θα ήταν, όταν θα το φορούσε…

Το οίκημα αυτό η Μαριώ παρεχώρησε ή ενοικίασε στην Ταρσή. Αυτή καταγόταν από την Πόλη και μου είναι άγνωστο το επίθετο της. Κάποια σχέση είχε όμως με την Ερασμία ⁽⁵⁾  πιθανόν από τον άνδρα της, Νικόλαο Στεφάνου Σωτηράκη (14213).

Η Ταρσή είχε εγκαταστήσει στο σπίτι αυτό ένα μεγάλο εικονοστάσιο, σκεπασμένο με τούλι, που το θύμιαζε τακτικά, ξεμάτιαζε, έκανε ξόρκια και άλλα μαγικά. Μάζευε από το δρόμο αποτσίγαρα, τα κονιορτοποιούσε στη χούφτα της και μετά εισέπνεε από τη μύτη της τη σκόνη. Η Ταρσή ανελάμβανε το σαβάνωμα των νεκρών καθώς και κάθε σχετικό με την επιθανάτια τελετή. Αργότερα στο οίκημα αυτό εγκατάστησε το ξυλουργείο του ο Θοδωρής Μισιρλής (1112261) #564 info και αργότερα μέχρι την κατοχή ο Γεώργιος Αντώνογλου (112) #4766. Ο Γιώργης, λίγο μετά την έναρξη της κατοχής πήγε στους Χάρτες⁽⁶⁾ , όπου εργαζόταν σαν ξυλουργός και μετά εκεί παντρεύτηκε. Ο Μισιρλής πηγαινοερχόταν στα χωριά της βόρειας Ανδρου (Βιτάλι, Βαρίδι) οπου εκτελούσε ξυλουργικές εργασίες με αντίτιμο διάφορα βρώσιμα (σταρομίγαδο, φασόλια κλπ.).

Ενωμένο με το κτίσμα αυτό ήταν και το σπίτι του Γαμπρούδη⁽⁷⁾. Το σπίτι του Γαμπρούδη και της συζύγου του Αννίκας⁽⁸⁾ ήταν ένα διώροφο μακρόστενο οικοδόμημα, που στον επάνω του όροφο είχε μία μπαλκονόπορτα με σιδηρόφρακτο κάγκελο. Στο σπίτι αυτό έμενε και η υιοθετημένη από το ζεύγος θυγατέρα τους, Λασκαρώ ⁽⁹⁾, το γένος Δημητρίου Μπέη (Πεταγρή) (1181) #1001. Ο Γαμπρούδης επαγγελματικά ήταν «ασπριτζής» και ο μόνος στο χωριό με αυτό το επάγγελμα. Ανελάμβανε μόνο το άσπρισμα δωματίων και μερικώς των εξωτερικών χώρων στα σπίτα. Ο Γαμπρούδης είχε φαίνεται πρόβλημα με το ποτό και σπάνια ήταν ξεμέθυστος. Οποιος ή όποια το καλούσε για άσπρισμα έπρεπε να έχει τον ασβέστη για τη γαλαχτιά. Δεν άρχιζε όμως τη δουλειά, αν δεν του άφηναν κάπου ένα μπουκάλι με ρακί ή ούζο. Κάποτε, τον κάλεσε η γειτόνισσα μας η Μαργαρώ⁽¹⁰⁾, να της ασπρίσει ένα δωμάτιο. Αυτή όμως ξέχασε να πάρει από την ποδιά του παραθύρου της το μπουκάλι με το πετρέλαιο για τη λάμπα. Ο Γαμπρούδης το εξέλαβε για ρακί, το έβαλε στο στόμα του και ρούφηξε δυο γουλιές. Τότε του βγήκαν τα μάτια … από το βήχα, μόνο το συκώτι του δεν έβγαλε… Εντρομη η Μαργαρώ ζήτησε τη βοήθεια της μάνας μου⁽¹¹⁾ . Του προσέφεραν γάλα, αλλά αυτός επέμενε να του δώσουν ρακί, για να διαλυθεί το … πετρέλαιο.

Ο Γαμπρούδης ήταν ο πρώτος στα χρονικά του χωριού, που μετέτρεψε το ισόγειο του σπιτιού του σε ένα πρωτόγονο ταβερνάκι. Σ’αυτό μαζεύονταν αργά το βράδυ, οι νέοι της τότε εποχής, ξέμπαρκοι και αδειούχοι κατά τη στρατιωτική τους θητεία.

Τα προσφερόμενα εδέσματα, ήταν όλα της ώρας και πάντοτε τα ίδια. Τηγανιτές πατάτες, κρεμμυδοσαλάτες, κονσέρβες από σολομό και σπάνια κεφτέδες. Το κρασί αραίωνε ο Γαμπρούδης σιγά - σιγά και όταν η παρέα αποκτούσε μεγάλο κέφι… Μετά το τέλος της οινοποσίας, όταν του ζητούσαν να πληρώσουν το λογαριασμό, σκοπίμως και με διάφορα προσχήματα το ανέβαλε για την επόμενη μέρα…

Η ανάλυση βέβαια, για τα όσα έφαγαν και το συνολικό τους κόστος, ήταν έξω από κάθε πραγματικότητα. Στις διαμαρτυρίες τους για τις ποσότητες και τις τιμές τους οργισμένος ο Γαμπρούδης τους φώναζε…

«Οταν τα τρώγατε ήταν καλά… Ξεχνάτε πως τότε μου λέγατε: Φέρε κι’άλλα Νικολό…κι’ύστερα το ξενύχτι της Αννίκας ποιος το πληρώνει;»

Δίπλα από το σπίτι του Γαμπρούδη, ήταν μια δεύτερη στο Σκορδομαχαλά καμάρα που ανήκε στον Ανδρέα Γεωργίου Παλαιοκρασσά (Πάππου) (11112211) #2757 και στη σύζυγο του Μαριώ⁽¹²⁾  . Ο δρόμος μετά την καμάρα οδηγούσε στα σπίτια, της Ερηνούλας (1312) #2319⁽¹³⁾  και Γιώργη Λογοθέτη (Γασπαρή) (1234) #2313 info, του Δημήτρη Τζουμέζη (1171) #1268 info και της συζύγου του Μαριγούλας⁽¹⁴⁾ και κατέληγε στο σπίτι του Δημήτρη Νικολάου Μπουκουβάλα (12) #3512 info και της συζύγου του Ασημιώς (Πιποντής)⁽¹⁵⁾ .

 

____________________________________

 

⁽³⁾  Πολέμη Φλωρεζιώ του Δημητρίου (113125) #1214

⁽⁴⁾  Κουτσούκου Μαριώ του Χαριλάου (11117) #2788

⁽⁵⁾  Γεμενιτζοπούλου Ερασμία του Σωτηρίου (14213) #1947

⁽⁶⁾  Χωριό στη Βόρεια Ανδρο

⁽⁷⁾  Κουτέλης Νικόλαος του Δημητρίου (12) Πατ. #994 info

⁽⁸⁾  Πολέμη Αννίκα του Μιχαήλ (111214) Πατ. #550

⁽⁹⁾  Μπέη Λασκαρώ του Δημητρίου (11813) #1001

⁽¹⁰⁾  Κυρτάτα Μαργαρώ του Ανδρέα (141164) #2701 info σύζ. Γιαννίση Βασιλείου του Μιχαήλ

⁽¹¹⁾  Γιαλούρη Βιολάντη του Γιαννούλη (12223) #2315 info σύζ. Λογοθέτη Δημητρίου του Επαμεινώνδα.

⁽¹²⁾  Τζουμέζη Μαριώ του Θεοδοσίου (1173) #2761 .

⁽¹³⁾  Λογοθέτη Ερηνούλα του Νικολάου (1311) #2319.

⁽¹⁴⁾  Πολέμη Μαριγούλα του Λεωνίδα (Τουλούμαινα) (113164) #1242 .

⁽¹⁵⁾  Σύμπουρα Ασημιώ του Σταμάτη (Πιποντή) (1224) #3509 info.

 

 

Πάνω, μια άποψη του Σκορδομαχαλά όπως αυτός φαίνεται από το σπίτι του κου Αντώνη Εξαδάκτυλου.

 

 

Αριστερά και πάνω:

Στη δορυφορική φωτογραφία, ο Κακόβολος σημειώνεται με πορτοκαλιά γραμμή και δίπλα του ο Σκορδομαχαλάς περικλείεται στην άσπρη γραμμή.

 

 

Μπορείτε να δείτε τα ονόματα των ιδιοκτητών και κατοίκων των σπιτιών του Σκορδομαχαλά πατώντας εδώ.

 

 

Πατήστε εδώ για την επόμενη σελίδα

 

 

 

Πατήστε εδώ για να δείτε μια άλλη περιοχή

 

Πατήστε εδώ για επιστροφή στον κατάλογο με τις περιοχές

 

Πατήστε εδώ για επιστροφή στην αρχική σελίδα