Ανδριώτικες προλήψεις, οιωνοί και ξόρκια

 

Το περιεχόμενο αυτής της ιστοσελίδας προήλθε από τη συνεργασία φίλων σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

 

Ορισμένες προλήψεις που ακούγονται στην Ανδρο υπάρχουν και λέγονται και εκτός του νησιού.

 

 

Πατήστε εδώ για να δείτε ποιοι συνεισέφεραν στην καταγραφή.

 

Προλήψεις Θ - Ο                Προλήψεις Π - Ψ                Οιωνοί                Ξεμάτιασμα, Ξόρκια κλπ.

 

προλήψεις Α έως Ζ

Α

Αδελφοφάς : (αυτός που έφαγε τα αδέλφια του) το παιδί που επέζησε μικρότερων αδελφών του (τα οποία δηλαδή απεβίωσαν μετά τη γέννηση του). Για να μην πεθάνουν και άλλα παιδιά το οποία επρόκειτο να γεννηθούν, ζεσταίνανε λίγο ένα φούρνο, και κάνανε εικονικό φούρνισμα του αδελφοφά.

Αλάτι : Αν θέλουμε να φύγει κάποιος ανεπιθύμητος από το σπίτι μας, ρίχνουμε πίσω από την πλάτη του ή πίσω από την καρέκλα του αλάτι.

»         Στο τραπέζι την ώρα του φαγητού δεν κάνει να δώσει ο ένας στον άλλο το αλάτι η την αλατιέρα, γιατί θα γίνει καβγάς.

»         Δεν δίνουμε ποτέ σε άλλον αλάτι για κανένα λόγο. Προτιμότερο να το κλέψει.

Αναζήτηση : Για να βρει κάποιος κάτι που είχε χάσει έδενε κάτι (π.χ. σχοινί, πετσέτα, μαντήλι) κόμπο και το έκρυβε κάπου. Σε λίγο θα εύρισκε αυτό που έψαχνε.

»         Αλλος τρόπος για να βρει κάποιος κάτι που έχασε ήταν να μπήξει ένα μαχαίρι στο χώμα μιας γλάστρας.

»         Αλλος τρόπος ήταν να δέσουν κόμπους σε ένα μαντήλι, τα μέλη του διαβόλου, κατονομάζοντας τα χέρια του, τα πόδια του το κεφάλι του, τη γλώσσα του και έτσι πίστευαν ότι δεμένος ο διάβολος δεν θα τους εμπόδιζε να το βρουν. Μόλις έβρισκαν αυτό που έψαχναν, έλυναν τους κόμπους από το μαντήλι.

»         Η Εκκλησία αντιπροτείνει τη χρήση Φανουρόπιτας για να βρεθούν χαμένα αντικείμενα.

Ανέμη : Το νήμα της ανέμης δεν το μαζεύουν νύχτα. Γιατί αν ταξιδεύει άνθρωπος του σπιτιού κόβεται το νήμα της ζωής του και θα θαλασσοπνιχτεί.

Αστρα : Δεν κάνει να μετράμε τα άστρα. Αν το κάνουμε θα βγάλουμε δούλους (μυρμηγκιές). Σημ. τους δούλους του ξορκίζανε όταν το φεγγάρι ήταν γεμάτο και νύχτα την ώρα που έδυε, σε τρίστρατο. Διάβασε το σχετικό ξόρκι εδώ. Το ίδιο έκανε και ο παπάς του χωριού (αν του είχε ζητηθεί) στην Κυριακάτικη λειτουργία.

Αυγά : Ποτέ δεν χαρίζουμε αυγά γιατί οι κότες μας θα σταματήσουν να γεννάνε. Πρέπει να πάρουμε χρήματα, έστω και μια δεκάρα (ένα λεπτό τώρα).

»         Είναι κακό να δουν τα άστρα τα αυγά. Τα αυγά πρέπει να τα δίνουμε μέρα, γιατί πάλι οι κότες μας θα σταματήσουν να γεννάνε (προφανώς την νύχτα μπορεί να σκοντάψεις και να σου σπάσουν).

»         Για τον ίδιο λόγο τα αυγά που δίνουμε πρέπει να είναι μονός ο αριθμός τους.

»         Δεν δίνουμε αυγά χέρι με χέρι. Τα ακουμπούμε στο τραπέζι για να τα πάρει ο άλλος (προφανώς για να μην πέσουν από τα χέρια του ενός ή του άλλου).

»         Τα αυγά όταν τα σπάμε πρέπει να μπουν το ένα μέσα στο άλλο τα τσόφλια και μετά να τα λιώσουμε. Ετσι αποφεύγεται το κακό μάτι και τη γλωσσοφαγιά.

»         Είναι γρουσουζιά να σπάσουν κατά λάθος αυγά.

Αυτιά : Για να πετύχει το τρύπημα των αυτιών στα μικρά κορίτσια, να είναι δηλαδή συμμετρικό, να μην κακοφορμίσει κλπ. πρέπει να γίνει της Αγίας Τριάδας

»         Όταν "πυρώνουν" τα αυτιά σου (κοκκινίζουν, είναι ζεστά) ...κάποιος σε "μελετάει".

 

Β

Βάπτιση : Η μητέρα του παιδιού που βαπτίζεται δεν παρακολουθεί το μυστήριο στην Εκκλησία. Είτε περιμένει στο προαύλιο της εκκλησίας, είτε στο σπίτι της που περιμένει πίσω τον νονό με το παιδί της και το λοιπό εκκλησίασμα για να τους περιποιηθεί. Τότε μαθαίνει και το όνομα του παιδιού που (υποτίθεται) ότι είναι της επιλογής του νονού.

»         Το νεοφώτιστο βρέφος δεν πρέπει να πλυθεί για τρεις ημέρες για να μη χάσει την ευλογία του Αγίου Μύρου. Το νερό με το οποίο πλύθηκε το βρέφος δεν κάνει να πάει στην αποχέτευση αλλά να χρησιμοποιηθεί για να ποτίσει λουλούδια του κήπου (αυτά είναι βέβαια οδηγίες της Εκκλησίας και κινούνται στα όρια των προλήψεων).

»         Τα λαδόπανα και τα λαδωμένα ρούχα του μωρού από την βάπτιση, πλενόταν στην θάλασσα με 40 κύματα (κατά προτίμηση από ανύπαντρες κοπέλες) και αυτά τρεις μέρες μετά τη βάπτιση.

»         Αν δεν πλυθούν τα βαφτιστικά ρούχα του μωρού στη θάλασσα εντός 3 ημερών από τη βάφτιση το μωρό βγάζει "άφθες" και χρειάζεται να πεις αντίστοιχο ξόρκι για να φύγουν.

Βασιλικός : Δεν φυτεύουν βασιλικό τον Μάιο, ειδικά όταν η οικογένεια έχει αγόρι.

Βεγγέρα : Οταν πάει βεγγέρα κάποιος σε κάποιο σπίτι, δεν πρέπει να φύγει στις δώδεκα τα μεσάνυχτα ακριβώς,  πρέπει να φύγει η έστω ένα λεπτό νωρίτερα ή έστω ένα με δυο λεπτά αργότερα. Τα μεσάνυχτα βγαίνουν οι ανεραΐδες (Ανδριώτισσες νεράιδες) στους δρόμους.

Βελόνα : όπως και το μαχαίρι, δεν τη δίνουμε στο χέρι κάποιου. Την αφήνουμε κάπου για να την πάρει ο άλλος.

Βρέφη : Οταν ρεύονται τα βρέφη τους πρέπει να τους λέμε «μόσχος και κανέλα». Αν μάλιστα είναι κορίτσι, προσθέτουν «... και του βασιλιά κοπέλα».

Βροχή : Για να σταματήσει η ποταμοπλυσά βάζουμε την πυροστιά στη μέση της αυλής ανάποδα.

 

Γ

Γάλα : Δεν πήζουμε το γάλα την ημέρα της Αναλήψεως. Για να μη χαλάσει το κάποιοι το έκαναν ρυζόγαλο.

Γάμος : Δεν παντρεύονται Μάη μήνα. Αν ένα ζευγάρι παντρευτεί Μάη, θα τρελαθεί. Το Μάιο παντρεύονται οι γάιδαροι.

»         Δεν παντρεύονται στα δίσεκτα έτη.

»         Δεν παντρεύονταν το ίδιο έτος αδέρφια εκτός κι αν οι γάμοι γίνονταν την ίδια μέρα.

»         Κάτω από το στρώμα του νυφικού κρεβατιού έβαζαν ένα ψαλίδι, για να μη "δέσουν" με μάγια τον γαμπρό και δεν μπορέσει να εκτελέσει το ...γαμπριάτικο καθήκον! Επίσης ένα κομμάτι δίχτυ και ένα μικρό κομμάτι ψωμί.

»         Είναι γρουσουζιά ο γαμπρός να δει τη νύφη όταν αυτή ντύνεται για το γάμο.

»         Όταν είχαν κάνει γάμο, δεν έφτιαχναν μετά καφέ, έπρεπε να περάσουν λίγες μέρες.

»         Για να ριζώσει ο γάμος, στο τραπέζι του γάμου πρέπει να υπάρχει ρύζι.

»         Δεν επιτρέπεται να παρακολουθήσει κανείς γαμήλιο μυστήριο δηλ να ακούσει τα λόγια του παπά όταν είναι λιγότερο από χρόνο παντρεμένος. Οι νιόπαντροι πήγαιναν στην εκκλησία αλλά δεν έμπαιναν μέσα. Στέκονταν στο προαύλιο της.

»         Στην εκκλησία μετά την τελετή πρόσεχαν να πάρουν οι οικείοι και ιδιαίτερα η μάννα της νύφης τις λαμπάδες γιατί πίστευαν πως αν τις έπαιρνε κάποιος κακόβουλος, θα έκανε στο ζευγάρι μάγια.

»         Έκοβαν λίγο από το φυτίλι των λαμπάδων και το φύλαγαν μαζί με τα στέφανα για τη γλωσσοφαγιά. Υπήρχε η αντίληψη ότι με τις καύτρες των λαμπάδων μπορούσαν να γίνουν μάγια, ιδιαίτερα στις ερωτικές ικανότητες του γαμπρού.

»         Στην νύφη ράβανε μέσα από το νυφικό της ένα ψαλιδάκι για να κόβει την γλωσσοφαγιά και στον γαμπρό βάζανε στην τσέπη του δίχτυ που έχει περάσει από 40 κύματα για το μάτι και μικρό σταυρουδάκι από καλάμι.

»         Δεν πρέπει να παντρέψεις και να παντρευτείς τον ίδιο χρόνο. Δηλαδή να γίνεις κουμπάρος (ή κουμπάρα) και να παντρευτείς μέσα στον ίδιο χρόνο.

»         Δεν έπρεπε να κοινωνήσεις για κάποιο χρονικό διάστημα μετά το γάμο. Υποτίθεται ότι μετά τον γάμο θα άρχιζαν οι σεξουαλικές επαφές για το ζευγάρι οπότε κατά κάποιο τρόπο δεν θα επιτρεπόταν να λάβεις την θεία κοινωνία αφού δε θα είχες νηστέψει και από αυτό.

»         Τα κουφέτα του δίσκου της στέψεως θεωρούσαν πως έχουν μαντική δύναμη. Και πως όποια κοπέλα θέλει να δει ποιόν θα παντρευτεί, πρέπει να βάλει τρία κουφέτα κάτω από το μαξιλάρι της. Έτσι, με τη δύναμη των κουφέτων, θα δει τον μελλόγαμβρο της!

Γέννηση : Οταν γεννιέται ένα παιδί γράφουν το όνομα του πίσω από την καλή (της Παναγίας ή κάποιου προσφιλούς Αγίου) εικόνα του σπιτικού για να προστατέψει η Παναγία ή ο Αγιος το παιδί στη ζωή του.

»         Οταν γεννιόταν ένα παιδί έπρεπε να σκοτωθεί ένα νεογέννητο γατί. Να πάρει ο Χάρος το γατί αντί για το παιδί. (Βάρβαρη πρακτική η οποία όμως πρέπει να καταγραφεί. Με καταβολές σαν θυσία από τα πολύ παλιά χρόνια, ήταν κάτι που δεν πτοούσε τους παλαιούς οι οποίοι δεν είχαν αναστολές σε τέτοια θέματα).

Γλυκάδι : Χρησιμοποιούμε τη λέξη γλυκάδι αντί για τη λέξη ξίδι. Αν ξεστομίσουμε τη λέξη ξίδι, μούστος ή κρασιά που είναι κοντά, θα ξινίσουν.

Γλώσσα : Οταν κατά λάθος δαγκώσεις τη γλώσσα σου είναι γρουσουζιά.

»         Αν κάποιος πει κάτι απευκταίο του λες να δαγκώσει ή να καταπιεί τη γλώσσα του να για μη συμβεί αυτό που του είπε.

 

Δ

Δασύτριχη γυναίκα : θεωρείται ότι έχει κακό χαρακτήρα.

Δεν δίνουμε έτσι απλά : (δες τις αντίστοιχες λέξεις) Αυγά, βελόνες, μαχαίρι, προζύμι, σαπούνι, σπόρους και φυτά.

Δέντρα : Δεν φυτεύει ποτέ νέος άνθρωπος καρυδιά, γιατί θα πεθάνει όταν ο κορμός της γίνει σαν τη μέση του.

Δίδυμα : Τα νεογέννητα δίδυμα μοσχάρια ή πουλάρια δεν τα ήθελαν και πολλοί μάλιστα τα σκότωναν παλιότερα, γιατί θεωρούσαν ότι το γεγονός αυτό θα έφερνε κακή τύχη στο σπιτικό τους.

Διποτάματα : Περιοχή (ρέματα) της Ανδρου μεταξύ Συνετιού και Εξω Βουνιού. Οταν περνάς από τα Διποτάματα γύρω στα μεσάνυχτα πρέπει να κάνεις το σταυρό σου γιατί μπορεί να σου συμβεί κάποιο ατύχημα ή κάτι κακό και να λες τρεις φορές ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΝΙΚΑ ΚΑΙ ΟΛΑ ΤΑ ΚΑΚΑ ΣΚΟΡΠΑ !!! Πιστεύεται ότι τα μεσάνυχτα βγαίνουν νεράιδες και δεν πρέπει να βρεθείς στο δρόμο τους!!!

Δόντια : το τρίξιμο των δοντιών ιδίως όταν κοιμάται κανείς, θεωρούνταν γρουσουζιά για το σπίτι και την οικογένεια.

»         Οταν τα παιδιά έτριζαν τα δόντια τους είτε από τικ είτε για αστείο τα τιμωρούσαν.

»         για να διαβάσετε ευχές για τα δόντια πατήστε εδώ:

Δρίμες : Είναι οι έξη πρώτες ημέρες του Αυγούστου καθώς και η 13η, 15η και 29η του ίδιου μήνα. Τις ημέρες αυτές δεν πλένουν ρούχα, γιατί αυτά θα καταστραφούν. Τις ημέρες αυτές δεν έπρεπε να κάνει κάποιος μπάνιο στη θάλασσα.

 

Ε

Εγκυοι : Η έγκυος δεν περνάει κάτω από τον Επιτάφιο τη Μεγάλη Παρασκευή!

»         Αν μια έγκυος κάνει δουλειές του Αγίου Συμεώνος, το παιδί βγαίνει "σημειωμένο", με κάποιο σημάδι. Ιδιαίτερα δε, να αποφεύγει τη χρήση μαχαιριών, ψαλιδιών και άλλων κοπτικών εργαλείων που είναι συνδεδεμένα με τα σημάδια που προκαλούν.

»         Αν μια έγκυος ξυστεί του Αγίου Συμεώνος σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος της, το παιδί της θα βγει με σημάδι στο ίδιο σημείο.

»         Δεν έπρεπε η έγκυος του Αγίου Συμεώνος να κάνει εργασίες με γλυκά όπως μουσταλευριά, αχλάδια, μήλα κλπ. γιατί με ότι καταπιανόταν, γεννιόταν το παιδί με αντίστοιχο σημάδι.

»         Αν έχουμε στο χωριό έγκυο, της στέλνουμε οτιδήποτε μπορεί να της μυρίσει (πχ από χοιροσφάγια) για να μην αποβάλει.

»         Οι έγκυες δεν πρέπει να κάθονται σταυροπόδι γιατί θα γυρίσει ο λώρος γύρω από το μωρό.

»         Οι έγκυες έχουν προστάτη τον Αγιο Ελευθέριο του οποίου η μνήμη εορτάζεται στις 15 Δεκεμβρίου. Στις έγκυες εύχονται «καλή λευτεριά» και «πάντοτε με τη βοήθεια του Αγίου Ελευθερίου».

Εκκλησια : Μέσα στην εκκλησιά δεν πρέπει να σταυρώνεις τα χέρια ή τα πόδια. Δεν αφήνεις να σε ακουμπήσει το Αγιο Πνεύμα.

Εμμηνόρροια : Όταν οι γυναίκες ήταν στις δύσκολες μέρες του μήνα και πήγαιναν σε χοιροσφάγια, δεν έπρεπε να πιάνουν τα λουκάνικα γιατί θα χαλούσαν, επίσης ούτε να πηγαίνουν στα βαρέλια να βγάζουν κρασί γιατί θα γίνονταν ξίδι.

»         Στην εκκλησία οι γυναίκες με εμμηνόρροια δεν έπρεπε να μεταλάβουν ούτε να προσκυνήσουν. (μάλλον από οδηγία της Εκκλησίας η οποία θεωρούσε την εμμηνόρροια σαν τιμωρία της γυναίκας για το προπατορικό αμάρτημα).

»         Αν τα έμμηνα της γυναίκας έρθουν Τετάρτη, τη γυναίκα την περιμένουν μεγάλες στεναχώριες.

Επισκέπτης : Αν θέλουμε να φύγει κάποιος ανεπιθύμητος από το σπίτι μας, ρίχνουμε πίσω από την πλάτη του ή πίσω από την καρέκλα του αλάτι ή βάζουμε μια σκούπα πίσω από την πόρτα.

 

Ζ

Ζώα, ζωύφια, πουλιά : Οταν ένα ζώο γεννούσε για πρώτη φορά π.χ. αγελάδα ή προβατίνα, ποτέ δεν κρατούσαν το μοσχαράκι ή αρνάκι του. Το πουλούσαν γιατί ήταν κακό για το πρώτο παιδί της οικογένειας.

»         Παπαγάλος σε κλουβί σε βαπόρι φέρνει γρουσουζιά.

»         Αν κράξει κότα (κάνει δηλαδή τη φωνή του πετεινού), πρέπει άμεσα να σφαχτεί με μπαλτά!

»         Αν σφαχτεί κάποιο ζώο (αρνί, κατσίκα, χοίρος κλπ.) και  βρεθούν χαλασμένα εντόσθια είναι μεγάλη γρουσουζιά.

»         Τα σαμιαμίθια είναι καλά στοιχειά του σπιτιού. Δεν τα σκοτώνουμε γιατί θα ξολοθρευτεί το σπιτικό μας.

 

 

 

μετάβαση στην επόμενη σελίδα

 

μετάβαση στην πρώτη σελίδα του ιστότοπου