Επιστροφή στον κατάλογο των Λαογραφικών
Λαογραφικά
Λιοτρόπι και λοιπές αποφράδες ημέρες
(κείμενο του Νικολού Εξαδάκτυλου)
Στις Στενιές, ίσως και σε άλλα μέρη, υπάρχει πάντοτε μια ημέρα της εβδομάδας η οποία θεωρείται δυσοίωνη, και για το λόγο αυτό αποφράς (κανείς δεν την αναφέρει, δεν μιλάει γι’ αυτήν). Η ημέρα αυτή εξαρτάται από το θερινό ηλιοστάσιο. Στα ηλιοστάσια έχουμε τη μεγαλύτερη διάρκεια της ημέρας (στο θερινό ηλιοστάσιο) ή της νύχτας (στο χειμερινό ηλιοστάσιο). Η ημερομηνία του θερινού ηλιοστασίου δεν είναι σταθερή. Το ίδιο ισχύει και για το χειμερινό ηλιοστάσιο. Το θερινό ηλιοστάσιο μπορεί να πέσει από τις 20 έως τις 22 Ιουνίου. Οι πιο συνηθισμένες ημερομηνίες είναι η 20η και η 21η Ιουνίου. Η 22α Ιουνίου είναι ιδιαίτερα σπάνια ημερομηνία, τελευταία φορά που συνέβη ήταν το 1975 και η επόμενη θα είναι το 2203. Το χειμερινό ηλιοστάσιο μπορεί να πέσει από τις 20 μέχρι και τις 23 Δεκεμβρίου. Οι πιο συνηθισμένες ημερομηνίες είναι η 21η και η 22α Δεκεμβρίου, ενώ οι ημερομηνίες 20 και 23 Δεκεμβρίου είναι σπάνιες. Η επόμενη φορά με ηλιοστάσιο στις 20 Δεκεμβρίου θα είναι το έτος 2080. Η τελευταία φορά που συνέβη ηλιοστάσιο στις 23 Δεκεμβρίου ήταν το 1903 και η επόμενη το 2303.
Το θερινό ηλιοστάσιο για την Αθήνα (ποικίλει από μέρος σε μέρος ανάλογα με το γεωγραφικό μήκος του τόπου) για το έτος 2020 έπεσε στις 20 Ιουνίου. Η ημέρα την ημερομηνία αυτή ήταν Σάββατο.
Κάθε Σάββατο (20 Ιουνίου, 27 Ιουνίου, 4 Ιουλίου κοκ) μέχρι το επόμενο θερινό ηλιοστάσιο που θα συμβεί στις 21 Ιουνίου 2021 (που πέφτει ημέρα Δευτέρα) ονομάζεται λιοτρόπι. Το λιοτρόπι της επόμενης περιόδου (μέχρι το θερινό ηλιοστάσιο του 2022) θα είναι η Δευτέρα. Και πάει λέγοντας...
Τα λιοτρόπια θεωρούνται αποφράδες ημέρες και τηρούνται σχολαστικά. Καμία σοβαρή εργασία δεν κάνει να γίνει λιοτρόπι. Είτε είναι προξενιό, αρραβώνας, γάμος, βάφτιση, εγκαίνια σπιτιού, όργωμα, κλάδεμα, τρύγος, αναχώρηση για ταξίδι και ότι μπορεί να φανταστεί κανείς. Δε ρισκάρεις να χαλάσει ο γάμος, να πάρεις δυο πιθάρια ξίδι, να μη γυρίσεις ποτέ πίσω.
Ας κάνουμε υπομονή άλλη μια μέρα ακόμα...
...
Η ημέρα Τρίτη (ημέρα κατά την οποία αλώθηκε η Πόλη) αλλά και η Παρασκευή (από τα γεγονότα της σταύρωσης του Κυρίου) έχουν μονίμως μια αισιοδοξία αρκετά μικρότερη από τις λοιπές ημέρες. Τα επιρρήματα «Τριτιάτικα» και «Παρασκευιάτικα» ακούγονταν επίμονα όταν για κάποιους λόγους έπρεπε να αναβληθεί κάποια εργασία.
Η Κυριακή ήταν μια γιορτινή ημέρα. Η αργία τηρούταν και από σεβασμό στη θρησκεία η οποία την επέβαλε αλλά και για λόγους ανάπαυσης και συλλογής δυνάμεων για την υπόλοιπη εβδομάδα που θα ερχόταν. Ηταν η ημέρα που το φαγητό, το ντύσιμο και η διάθεση ήταν σαφώς καλύτερα από τις άλλες ημέρες.
Επιστροφή στον κατάλογο των Λαογραφικών
|
|