Επιστροφή στον κατάλογο των Λαογραφικών
Λαογραφικά
Καλοφέγγου και Κακοφέγγου
(κείμενο του Νικολού Εξαδάκτυλου)
Εκεί γύρω στο 2000 τρυγούσα στο αμπέλι μου στον Σαρά με τη βοήθεια συγγενών και ενός Στενιώτη αγρότη. Αυτός πρόσεξε το κλαδευτήρι μου το οποίο όπως όλα τα εργαλεία που χρησιμοποιώ, ήταν πολύ καλής κατασκευής, συγκεκριμένα από Ελβετικό εργοστάσιο. Με την κουβέντα και τον τρόπο του με έκανε να του υποσχεθώ ότι θα του έφερνα και εκείνου ένα ίδιο. Πραγματικά, την επόμενη φορά που ήρθα στο χωριό, του έφερα ένα ίδιο κλαδευτήρι, τον φώναξα σπίτι μου και του το προσέφερα. Χάρηκε βέβαια πάρα πολύ και με ευχαρίστησε, αλλά βρήκα και εγώ την ευκαιρία, με την κουβέντα και τον τρόπο μου (για να χρησιμοποιήσω τα ίδια λόγια) να τον κάνω να μου υποσχεθεί ότι θα μου φέρει ένα κλαδί κατάλληλο για να το κάνω μπαστούνι.
-Βεβαίως Νικολό, ξέρω σε ένα μέρος έναν κόσινα, θα σου βγάλω το καλύτερο κλαδί. -Θα μείνω ακόμα πέντε-εξη μέρες, αν μπορείς μέχρι τότε, κάντο για να το πάρω μαζί μου.
Τον είδα να σκέφτεται, κάτι υπολόγιζε με το μυαλό του, μετά από λίγα δευτερόλεπτα σιωπής μου λέει
-μετά από δέκα μέρες, νωρίτερα δε γίνεται... -καλά βρε Βαγγέλη, που είναι ο κόσινας, στο Κάβο Ντόρο; -όχι, εδώ (εννοούσε στην ευρύτερη περιοχή του χωριού), αλλά δεν κάνει να κοπεί τώρα... -και γιατί δεν κάνει; -μα είναι κακοφέγγου!
Κακοφέγγου! Νέα λέξη για μένα. Σαστισμένος τον ρώτησα τι σήμαινε αυτό και μετά από λίγο έγινα σοφότερος.
...
Ο σεληνιακός μήνας έχει τεράστια σημασία για τον άνθρωπο σε αντίθεση με τον ημερολογιακό ο οποίος χρησιμοποιείται για πρακτικούς κυρίως λόγους. Οι αγρότες τον παρακολουθούν με επιμέλεια και κανονίζουν τις δουλειές τους με βάση τις φάσεις της σελήνης. Στο χωριό μου τις Στενιές (ίσως να συμβαίνει και αλλού με άλλα ονόματα) χωρίζουν τον σεληνιακό μήνα σε δύο περιόδους.
· Η πρώτη από τη στιγμή της Πανσελήνου μέχρι τη νέα Σελήνη (όταν αδειάζει το φεγγάρι) και λέγεται «καλοφέγγου» · Η δεύτερη από τη στιγμή της νέας Σελήνης μέχρι την Πανσέληνο (όταν γεμίζει το φεγγάρι) και λέγεται «κακοφέγγου»
Το μπαστούνι λοιπόν έπρεπε να περιμένει. Πέσαμε σε κακοφέγγου. Και όταν είναι κακοφέγγου, κάθε αγροτική εργασία (ίσως και άλλου είδους εργασία) πάει στράφι. Δεν τρυγάς, δεν οργώνεις, δεν κλαδεύεις, δεν κάνεις μετακαθίσματα, δεν..., δεν..., δεν..., τίποτα απολύτως. Το μπαστούνι που θα κοβόταν κακοφέγγου θα στράβωνε, θα έσκαγε, θα σαράκιαζε, θα έβρισκε κάθε κατάρα που πιάνει στα ξύλα. Το ίδιο ισχύει και στα προξενιά. Ποτέ δεν επιχειρούνται όταν είναι κακοφέγγου! Είναι καλοφέγγου; η επιτυχία είναι εξασφαλισμένη!
Τι να κάνω, έπρεπε να περιμένω...
Είναι πρόληψη; (τι σημαίνει άραγε η λέξη;), είναι κάτι άλλο; Δεν μπορώ να δώσω απάντηση...
____________________________________________________________________
Υ.Γ. το κλαδί του κόσινα που απέκτησα στο επόμενο μου ταξίδι στις Στενιές, έγινε ένα σπουδαίο μπαστούνι, πραγματικό αριστούργημα. Ο Βαγγέλης της ιστορίας παραπάνω ήταν ο συγχωρεμένος Στεφάνου Βαγγέλης του Γιώργη (1592) #1576.
Επιστροφή στον κατάλογο των Λαογραφικών
|
|