Ναυάγιον «Ζαννής Λ.Καμπάνης»
Εις Καλκούτα ελάβομεν διαταγήν όπως το πλοίον ετοιμασθή δια φόρτωσιν γαιανθράκων προοριζομένων δια το Hong Kong. Εφορτώθησαν 6824 (6790) τόννοι γαιανθράκων και αναχωρήσαμε διά Vizagapatam (σημ Vizakhapatnam 17o 42’ B, 83o 16’ A) προς συμπλήρωση φορτίου λόγω του αβαθούς του ποταμού. Εις Vizagapatam παρελάβομεν 898 τόννους και ούτω συνεπληρώσαμεν φορτίον διά γραμμήν φορτώσεως τροπικών. Λόγω ελλείψεως διαταγής παραμένομεν εις τον λιμένα τούτον μέχρι νεωτέρας. Μας εδόθη διαταγή να προχωρήσωμεν προς Σιγγαπούρην αφού προηγουμένως προσεγγίσωμεν εις Madras. Την παραμονήν της αναχωρήσεως το πλήρωμα εδήλωσε εις εμέ ότι δεν συνεχίζει ταξείδιον προς Σιγγαπούρην αν το πλοίον δεν εξοπλισθή ή συνοδευθή υπό πολεμικών. Αμέσως τους εξήγησα ότι τούτο ήτο παράνομον και ότι θα τιμωρηθούν. Ούτοι μου εδήλωσαν ότι είναι έτοιμοι να δεχθούν τας συνεπείας. Αμέσως επήγα προς συνάντησην του πλοιάρχου (όστις ευρίσκετο επί του Α/Π Ταΰγετος) και του ανεκοίνωσα τα ανωτέρω. Ο πλοίαρχος όταν επιστρέψαμεν εις το πλοίον εκάλεσε το πλήρωμα και τους ανέπτυξε ότι είμεθα υποχρεωμένοι να συνεχίσωμεν το ταξείδιον και ότι είναι ντροπή ημείς Ελληνες να αρνούμεθα. Εστάθη αδύνατον να τους μεταπείσωμεν. Τέλος απεφασίσθη να συνεχίσωμεν μέχρι Madras και εκεί θέλει λυθή οριστικά το αναφυέν ζήτημα. Μίαν ημέραν προ του κατάπλου μας εις Madras εκλήθη και πάλι το πλήρωμα και προετράπη να εξακολουθήση ταξείδιον και εγνώσθη εις αυτούς ότι η άρνησις των θα αναφερθεί εις τας αρμοδίους αρχάς. Ούτοι έμμενον εις την απόφασιν των όπως μη συνεχίσουν ταξείδιον δια Σιγγαπούρην αν δεν συνοδευθή ή εξοπλισθή το πλοίον. Ο πλοίαρχος άμα τη αφίξει του πλοίου ανέφερεν εις το Naval Office τα συμβάντα και εζήτησεν την βοήθειαν των Βρ. Αρχών, συγχρόνως ετηλεφώνησεν εις τον Γενικόν Πρόξενον Καλκούτας, ζητών οδηγίας. Απάντησις του προξένου εγνώριζεν εις τον πλοίαρχον ότι πρέπει να αποταθή εις τον Πρόξ. Λιμενάρχην Αλεξανδρείας όπερ και έπραξεν. Μεταξύ των αρνουμένων συγκατελέγοντο και οι δύο τρίτοι μηχανικοί. Ελλην αξιωματικός υπηρετών εις το Naval Office επέβη του πλοίου και εξήγησεν εις το πλήρωμα ότι είναι καθήκον των να συνεχίσουν ταξείδιον και ότι δεν υφίσταται σοβαρός κίνδυνος. Προσέθεσε δε ότι το πλοίον θα εξοπλίζετο αλλά δεν υπάρχουν ευκολίαι προς τούτο εις Madras. Και αυτήν την φοράν το πλήρωμα δεν ήλλαξεν γνώμην, εξαιρουμένων των δύο μηχανικών οι οποίοι εδήλωσαν ότι συνεχίζουν. Ελάβομεν διαταγήν του Προξ. Λιμ. Αλεξανδρείας ήτις διέτασεν τον πλοίαρχον όπως τη βοηθεία των Βρετ. Αρχών το πλήρωμα να δεχθή να συνεχίση ταξείδιον. Εν εναντία δε περιπτώσει να συλληφθούν άπαντες και να αποσταλούν συνοδεία είς Αλεξάνδρειαν οπου θα δικαστούν επί στάσει επί εμπορικών πλοίων εν καιρώ πολέμου, προς δε να κρατηθούν και οι μισθοί των. Να αντικατασταθούν δε από αλλοδαπούς. Ανεκοινώθησαν στο κληθέν πλήρωμα αι διαταγαί των αρχών μας. Ούτοι εδήλωσαν ότι δεν μετέβαλλον γνώμην. Ο πλοίαρχος εδήλωσεν τούτο εις τας Βρετ. Αρχάς και εζήτησεν να εκτελεστούν τα εν τη διαταγή αναφερόμενα. Αι Βρ. Αρχαί διέταξαν όπως οι αρνούμενοι την επομένην πρωίαν είναι έτοιμοι όπως αποβιβαστούν εις την ξηράν. Εκ του κατωτέρω πληρώματος εδήλωσαν ότι θα συνεχίσουν ταξείδιον οι Γ.Μωραΐτης, Μ.Μαμάς, Γ.Κοργιαλένιος, Αν.Μούρτζης, Κ.Ζερβός. Την 6.1.42 ο Κ.Κανακάρης εδήλωσεν ότι θα συνεχίσει ταξείδιον. Το πλήρωμα ολόκληρον εδήλωσεν ενώπιον των αξιωματικών ότι ούτος είναι ο υποκινητής της αρνήσεως του πληρώματος. Συνέβησαν σκηναί, του πληρώματος εκμανέντος και αποπειραθέντος να κακοποιήσουν τον πρωταίτιον. Επεμβάς απέτρεψα τούτους και τους συνέστησα να μεταβάλλουν γνώμην. Περί την 10ην πρωινήν Αξιωματικός του Naval Office μετ’ ενόπλων ανδρών επέβη του πλοίου όπως οδηγήση τους αρνουμένους εις την ξηράν. Το πλήρωμα αισθανθέν την σοβαρότητα της καταστάσεως μετεμελήθη και εδήλωσεν ότι θα συνεχίση ταξείδιον (τη προτροπή του πλοιάρχου). Η φρουρά έφυγεν και εξηκολούθησεν η κανονική υπηρεσία του πλοίου. Αμέσως ελάβομεν διαταγήν όπως είμεθα έτοιμοι προς παραλαβήν καυσίμων και αναχώρησιν. Επλευρίσαμεν, παρελάβομεν καύσιμον και ανεχωρήσαμεν αμέσως περί την 9μμ. Καθ’όλον το ταξείδιον όλα έβαινον καλώς μέχρι της αφίξεως μας εις Sunda Strait (σημ. ο πορθμός μεταξύ Σουμάτρας και Ιάβας) . Την 17.1.42 ώραν 10:20 (03:40 GMT) ενώ επλέομεν προς νησίδας ευρισκομένας εν τω αναφερθέντι πορθμώ εις Στίγμα 115ο (σημ. μάλλον 105ο) απόστασις 27 μίλλια από το ακρωτήριον Rada της Σουμάτρας άγνωστον υποβρύχιον εξεσφενδόνησεν 2 τορπίλλας εναντίον του πλοίου μας. Η τορπιλική επίθεσις όπως την αφηγήθη ο Β’Αξιωματικός Γ.Ισαρης έχων φυλακήν κατά την στιγμήν εκείνην εγένετο ως εξής: Η πρώτη τορπίλλη εξεσφενδονίσθη από το δεξιόν ισχύον και αστοχήσασα διήλθεν πρύμνηθεν μας και εις απόστασιν 2 υαρδών. Η δευτέρα τορπίλλη εξεσφενδονίσθη εκ της ιδίας διευθύνσεως μετ ολίγον χρονικόν διάστημα και αύτη αστοχήσασα διήλθεν πρώραθεν και εις απόστασιν 5-6 υαρδών (σημ. διευκρινίζεται παρακάτω ότι η δευτέρα βολή αποτελείτο από δύο τορπίλλες).. Η αύλαξ η σχηματιζομένη υπό της τορπίλλης εφαίνετο και των δύο τορπιλλών προς τα αριστερά του πλοίου ώστε πολλοί του πληρώματος να την ιδούν. Την δευτέραν τορπίλλην απεφύγομεν δια στροφής προς τα αριστερά. Ο πλοίαρχος ευρέθη αμέσως επί της γεφύρας και εξετέλεσε διάφορους ελιγμούς προς αποφυγήν του υποβρυχίου. Το υποβρύχιον δεν ανεδύθη ούτε πρότερον εφάνη. Αμέσως εγώ προσδιόρισα στίγμα και μετεβιβάσαμεν δια του Α/Τ Enemy Report SSSS X 115o 27 C. Rada Z.L.Cambanis torpedoed. (αι τορπίλλαι ήσαν 3 – 2 πρώραθεν 1 πρήμνηθεν). Το πλήρωμα διετάχθη να είναι έτοιμον εις τας θέσεις των διά την καθαίρεσιν των λέμβων. Εφόρεσαν όλοι τα σωσίβια των και επεκράτησε παραδειγματική τάξις. Μετ’ ολίγον χρόνον εδώσαμεν amplifying signal Z.L.C. C 115ο 27 C.Rada. Submarine fired unsuccessfully three torpedoes. Εσυνεχίσαμεν το ταξείδιον μας άνευ ουδεμιάς άλλης εχθρικής πράξεως. Το απόγευμα περί την 5μμ Ολλανδικόν περιπολικόν μας ηρώτησεν: τι πλοίον, ποίος ο λιμήν προελεύσεως και προορισμού. Απαντήσαμε και ηρωτήσαμε αν οι φάροι είναι ανημμενοι και μας απήντησαν αρνητικώς. Κατά την ώραν της τορπιλλικής επίθεσης καπνός διεκρίνετο προς πρύμναν και εν πετρελαιοφόρον εις το αριστερόν εγκάρσιον μας. Επροχωρήσαμεν και την επομένην περί 1900 ώραν το εσπέρας ηγκυροβολήσαμεν εις το νότιον μέρος του Banka Strait (σημ. Bangka Strait) αναμένοντες όπως εξημερώση δια να διαπλεύσωμεν τον πορθμόν.
19.1.42 την 05:45 απήραμεν και προχωρήσαμεν δια του πορθμού Banka. Περί 00:30 της 19.1.42 (σημ. μάλλον της 20.1.42) εξήλθομεν του πορθμού.
20.1.42 ο πλους συνεχίζεται κανονικώς.
21.1.42 Μόλις εξημέρωσεν διεκρίναμεν τας νησίδας τας ευρισκομένας εις το νότιον μέρος της εισόδου του πορθμού της Σιγγαπούρης. Περί 08:20 παραλλήλως του βορείου ακρωτηρίου της νήσου Batam (σημ. 10 ναυτ .μίλια νότια της Σιγκαπούρης, Β1ο 04’ Α104ο01’). Περί 09:50 παραλλήλως τη σκοπέλω Pedra Blanca. Περί την 10:30 Βρετ.περιπολικόν πλοίον μας επλησίασεν και μας ηρώτησεν δια σημάτων τα εξης: «Τι πλοίον είσθε; Ποιος ο λιμήν προελεύσεως; Ποίος ο λιμήν προορισμού;» Απαντήσαμεν αντιστοίχως Z.L.C., Calcutta, Singapore. Διετάχθημεν διά σήματος να ανακωχεύσωμεν και αναμένωμεν πλοηγόν νοτίως του Peak Island (σημ. Kusu Island ή Pulau Tembakul, Β1ο 13’ 22’’, 103ο 51’40’’) Επροχωρήσαμεν προς το υποδειχθέν μερος. Μετ’ολίγον, περίπου 20 λεπτά, ναρκοσυλλέκτης μας ηρώτησεν, τι πλοίον, προέλευσις και προορισμός. Μετ’ολίγον (χρόνος ουχί δυνατόν να προσδιοριστή) άλλη ναρκοσυλλέκτης ηρώτησεν τα ίδια. Ολίγον αργότερον, ναρκοσυλλέκτης προερχομένη εκ της δεξιάς μας παρειάς διήλθεν προς τα αριστερά μας, έμπροσθέν μας και είχε επηρμένον το σήμα το δηλούν «σύρω αλιευτικήν συσκευήν». Περί ώραν 12:05 (ώρα πλοίου) 12:45 ώρα Μαλαισίας (σημ. υπήρχε διαφορά 40’) ενώ ο πλοίαρχος και οι Αξ/κοί καταστρώματος ευρισκόμεθα επί της γεφύρας, εγώ δε ησχολούμην εις τη λήψην διοπτεύσεων προς προσδιορισμόν του στίγματος του πλοίου, τρομακτική έκρηξις συνέβη κάτωθεν ακριβώς της γεφύρας εις τα ύφαλα και προς την αριστεράν πλευράν του υπ’αρ. 2 κύτους. Το πλοίον εδονήθη ισχυρότατα ημείς δε ετινάχθημεν εις αρκετόν ύψος. Ολοι οι υαλοπίνακες του δωματίου πηδαλιουχίας εθραύσθησαν και ετινάχθησαν προς όλας τας διευθύνσεις, τεραστία δε στήλη ύδατος υψωθείσα εις μέγα ύψος έπεσεν βαρέως επί του πρωραίου καταστρώματος και της γεφύρας. Καιρός δια την εκπομπήν σήματος κινδύνου δεν υπήρχεν διότι το πλοίον ήρχισε βυθιζόμενον με την πρώραν και κλίνον ταχέως προς την αριστεράν πλευράν. Αμέσως διετάχθη η εγκατάλειψις πλοίου. Εκρατήσαμεν την μηχανήν και το πλήρωμα ήρχισεν λαμβάνον θέσεις εις τας λέμβους. Κατά την στιγμήν την οποίαν εγκατέλειπον την γέφυραν είδον τον πλοίαρχον εξερχόμενον του Γραφείου Χαρτών, κρατούντα χαρτοφύλακα εις τον οποίον ως εγνώριζα εφύλαττε τα έγγραφα και τους λογαριασμούς του πλοίου. Το πλήρωμα της δεξιάς λέμβου και αρκετοί εκ του πληρώματος της αριστεράς ήρχισαν καθαιρώντες την δεξιάν σωσίβιον λέμβον. Ο πλοίαρχος επέβη αυτής της λέμβου (ανήκε εις αυτήν). Εγώ τον είδον δια τελευταίαν φοράν εις το κατάστρωμα λέμβων διευθύνοντα την καθαίρεσιν. Λόγω της μεγάλης κλίσεως του πλοίου προς τα αριστερά, η δεξιά λέμβος μετά δυσκολίας καθηρείτο επειδή προσεκολλάτο επί της πλευρά του πλοίου. Μέχρι της στιγμής ταύτης παρηκολούθησα την καθαίρεσιν της δεξιάς λέμβου. Η ταχύτης του πλοίου διά την περίστασιν ήτο μεγάλη (9 μίλλια). Εσκέφθην ότι με τέτοιαν ταχύτητα ήτο πολύ επικίνδυνη η καθαίρεσις της υπ’εμέ λέμβου. Εβεβαιώθην ότι η μηχανή είχε κρατήσει οι δε λέβητες εξήτμιζον δαιμονιοδώς εις τον ουρανόν. Παρώτρυνα τους εναπομείναντες να είναι ψύχραιμοι και μόλις έλθη η κατάλληλος στιγμή να καθαιρέσωμεν την λέμβον. Οι άνδρες έδειξαν υπακοήν και ψυχραιμίαν και ανέμενον διαταγάς μου. Το πλοίον είχεν κλίνει πολύ, το κατάστρωμα είχε αρχίσει να καλύπτεται εις την αριστεράν πλευράν υπό των υδάτων. Το πλοίον είχε κλίνει προς τα αριστερά τόσον ώστε δεν εφαίνετο η δεξιά του πλευρά ώστε να αντιλαμβανόμεθα τα συμβαίνοντα εις την δεξιάν πλευράν του πλοίου. Η ταχύτης του πλοίου ηλαττώθη μεν αλλ΄ όχι εντελώς. Χρόνος δεν υπήρχε πλέον προς αναμονήν. Διέταξα την καθαίρεσιν της λέμβου και διηύθυνα την κίνησιν. Μόλις η λέμβος καθηρέθη και όλοι οι παριστάμενοι επέβησαν αυτής, επιβιβάσθην και εγώ ταύτης. Ελευθερώσαμεν τη λέμβον από τα σύσπαστα και απέμεινεν μόνον το πρωραίον πασμάτιον της. Πολλοί καθυστερημένοι ήρχισαν να έχονται προς την λέμβον. Η κλίσις του πλοίου ήτο μεγάλη. Το κατάστρωμα λέμβων είχε το αυτό ύψος με τον κωπητήρα, Οι ερχόμενοι άνδρες δεν ηδύναντο να βαδίσουν αλλά ολισθαίνοντες έπιπτον εντός της λέμβου. Αφού δεν υπήρχεν κανένας πλέον επί του καταστρώματος λέμβων και βεβαιωθείς ότι ουδείς υπήρχε επί του πλοίου έκοψα το πασμάτιον της λέμβου και απωθήσαμεν ταύτην. Τα σχηματιζόμενα ρεύματα εκ της βυθίσεως του πλοίου μας παρέσυραν προς το κατάστρωμα υπέρ το οποίον υπήρχαν πολλά εμπόδια παγίδες (φορτωτήρες και άλλα σχετικά τα οποία είχομεν προετοιμάσει δι’εκφόρτωσιν επικειμένου του κατάπλου. Κάποιος εκ των τελευταίων επιβιβασθέντων ανέφερεν ότι η δεξιά λέμβος ανετράπη και οι επιβαίνοντες ευρίσκονται εις την θάλασσαν. Το πλοίον διατηρούν εισέτι ταχύτητα, απεμακρύνθη. Μόλις διήλθομεν δια της πρύμνης του αρχίσαμεν να ερευνώμεν την θάλασσαν δια την περισυλλογήν των υπολοίπων οίτινες είχαν επιβιβαστεί εις την δεξιάν λέμβον. Λόγω της ταχύτητος του πλοίου οι ναυαγοί ήσαν μακράν και διασκορπισμένοι. Επροχωρήσαμεν προς σημείον όπου εφαίνοντο επιπλέοντα αντικείμενα. Εδέσαμεν επί του κοντού της λέμβου υποδύτην τινά λευκόν και εσείομεν τούτον ίνα προσελκύσωμεν την προσοχήν των παραπλεόντων πλοίων, συγχρόνως δε εσυρίζομεν διά συρίκτρας. Το πλοίον ευρίσκετο πλέον μακράν. Επροχώρει, έστρεφε προς τα αριστερά. Είχε βυθισθή πλέον από πρώρας μέχρι γεφύρας. Μετ’ ολίγον έμειναν έξω η πρύμη με την έλικα και το πηδάλιον. Ταύτα εβυθίζοντο πλέον κατακορύφως. Τελευταίον σημείον το επιστήλιον επί του οποίου και η κυανόλευκος, ελαφρώς κυματίζουσα στην πνέουσα αύρα. Το πλόιον εβυθίσθη κατακορύφως και έχον κλίσην 90ο προς τα αριστερά. Επεδόθημεν εις την περισυλλογήν των ευρισκομένων εν τη θαλάσση συναδέλφων μας κωπηλατώντες με όλες μας τις δυνάμεις (όσες είχον απομείνει ύστερα από τόσην συμφοράν). Διεκρίναμεν τους πρώτους ναυαγούς και εστράφημεν προς αυτούς, δυσκολευόμενοι προς ποίον να κατευθυνθώμεν πρώτον καθ’ότι όλοι εζήτουν με όλην την φωνήν των «Καπεταν-Γρηγόρη εμένα». Δεξιά μας Ολλανδικόν πλοίον προχωρούν προς την αντίθετον διεύθυνσιν από ημάς εκράτησεν. Ηρχισαν πλησιάζοντα δύο περιπολικά εξ Ανατολών τα οποία εκράτησαν βορείως του τόπου του ναυαγίου εις απόστασιν ενός και ημίσεως περίπου μιλλίου. Ανεσύραμεν εκ της θαλάσσης τον Μ.Χατζηγαρυφάλλου, Σ.Ζανάκην, Λ.Παπασταμάτην. Εις απόστασιν από αυτών διεκρίναμεν δύο σώματα αγκαλιασμένα. Ο εις μας εφάνη νεκρός ενώ ο άλλος εκρατείτο επί του μεγάλου σώματος του δίκην σωσιβίου. Χλωμός και ακίνητος εκάλει εις βοήθειαν. Εσπεύσαμεν προς αυτόν έχοντα μεγαλυτέραν ανάγκην. Εύρομεν τον Μ.Μαμάν λιπαντήν, αναίσθητον και κρατούμενον επί του πτώματος του Θ.Θεοδωράκη (Αρνη Ανδρου). Ανεσύρθησαν και οι δύο επί της λέμβου. Ο Θεοδωράκης ήτο άπνους, η καρδία του δεν έπαλλε, έφερεν τραύμα εις το μέτωπον και είχε κομμένο το δεξιόν ους. Το αίμα έρρεεν εκ του μετώπου του. Πολλοί των επιβαινόντων προ του φρικιαστικού θεάματος έχασαν και ότι δυνάμεις είχον απομείνει. Με τεχνιτήν αναπνοήν εβοηθήσαμεν τον Μαμάν όπως συνέλθη. Ιδών ότι η περισυλλογή των ναυαγών εβράδυνε παρώτρυνα τους κωπηλάτες να κωπηλατούν εντονώτερα και ήρχισα και εγώ κωπηλατών. Περισυλλέξαμεν τους Παντζόπουλον Δ.(Ανδρος), Βαφειαδάκην, Μπουντρουμλήν. Εις το σημείον τουτο δεν διακρίναμεν άλλους ναυαγούς. Παρετηρήσαμεν ότι τα περιπολικά πλοία είχον καθαιρέσει λέμβους αι οποίαι έπλεον προς ημάς. Ηνοίξαμεν φιάλας κονιάκ και ουΐσκι και εδώσαμεν εις τους έχοντας ανάγκην τονώσεως. Προς τα δεξιά μας έπλεεν ημιβυθυσμένη η δεξιά λέμβος. Δύτο δε άνδρες εφαίνοντο επ’αυτής. Ιδόντες ότι ούτοι ήσαν ασφαλέστεροι των εν τη θαλάσση επεδόθημεν εις την περισυλλογήν των τελευταίων. Επι πλευστικής συσκευής διεκρίναμεν άνδρα όστις εκωπηλάτει και μας εκάλει εις βοήθειαν. Όταν επλησιάσαμεν μας είπε ότι εις υποδειχθείσαν διεύθυνσιν ευρίσκετο ο Λύκος. Ανεσύραμεν και τούτον πολύ υποφέροντα. Αμέσως κατευθυνθήκαμεν προς την πλευστικήν συσκευήν εφ’ ης ευρίσκετο ο Ζερβός. Παρελάβομεν τούτον. Επλησιάσαμεν την δεξιάν λέμβον και εδώσαμεν εις αυτούς κώπας και τους είπαμεν να ερευνούν και ούτοι δια τους ελλειπόντας. Η θάλασσα ήτο πλήρης από κάθε είδους συντρίμια. Μέχρι στιγμής δεν είχομεν ίδει ίχνος του πλοιάρχου και του Ανθ/ρχου Ισαρη. Εσυνεχίσαμεν ερευνώντες όλην την περιοχήν του ναυαγίου. Μετ’ολίγον είδομεν σωσίβιον κάτωθεν του οποίου εκρέμετο σώμα. Πλησιάσαντες διεκρίναμε ότι ήτο ο Ανθ/ρχος Γ.Ισαρης (Ανδρος). Ανεσύραμεν τούτον. Ητο αναίσθητος και μελανός. Αι προσπάθειαι μας προς βοήθειαν του απέβησαν άκαρποι. Εσυνεχίσαμεν ερευνώντες δια τον πλοίαρχον αλλά πουθενά δεν εφαίνετο ίχνος. Εν τω μεταξύ τρεις σωσίβιοι λέμβοι από τα περιπολικά κατέφθασαν. Είπομεν εις αυτούς ότι ελλείπει ο πλοίαρχος και τους παρεκαλέσαμεν να μας βοηθήσουν εις την ανεύρεσιν του. Ούτοι ήρχισαν ερευνώντες. Αφού ερευνήσαμεν όλην την περιοχήν του ναυαγίου και ουδέν ίχνος του πλοιάρχου εύρομεν, ο επικεφαλής αξιωματικός των λέμβων των περιπολικών μας είπε να προχωρήσωμεν προς υποδειχθέν πλοίον. Παρεκάλεσα τον Αξιωματικόν όπως αποσταλή βενζινάκατος δια αποτελεσματικοτέραν έρευναν. Ούτος μου είπεν ότι τούτο δεν είναι δυνατόν διότι κάτωθεν ημών 6 πόδας υπό την επιφάνειαν της θαλάσσης ήσαν ποντισμέναι νάρκαι Ολλανδικαί. Εξεπλάγην όταν ήκουσα ότι εις το σημείον τούτο υπήρχον νάρκαι διότι εις την περιοχήν ταύτην δεν μας είχε δηλωθεί πεδίον ναρκών. Επλησιάσαμεν την δεξιάν ημιβυθισμένην λέμβον και επιβιβάσαμεν εις αυτήν μερικούς εκ των ανδρών μας και μερικούς εις λέμβον των περιπολικών. Ο Αξιωματικός του περιπολικού μας έδωσεν ένα άνδρα όστις εβοήθησεν εις την τεχνητήν αναπνοήν του Ανθ/ρχου. Απεμακρύνθημεν του τόπου του ναυαγίου πλέοντες μεταξύ επιπλεόντων εφοδίων του πλοίου. Πρόβατα εκολύμβων και γάτες που λατρεύαμε ήσαν πάνω σε επιπλέουσες μπουκαπόρτες. Τι λύπη!! Αφού εκωπηλατήσαμεν επ’αρκετόν (περίπου 1,0 μίλλι) εφθάσαμεν εις το πλοίον Ματα Χαρι. Το πλήρωμα ανήλθε επί του πλοίου τούτου οι δε νεκροί δια φορείων ανεβιβάσθησαν ομοίως. Ετοποθετήσαμεν αυτούς επί του καταστρώματος καλύψαντες τούτους διά σινδόνης. Οι αξιωματικοί του Mata Hari και εγώ επείσθημεν ότι είχον αποθάνει. Επί του Mata Hari επεβιβάσθημεν περί ώραν 14:00 πλοίου ή 14:40 ώρα Μαλαισίας. Παρεσχέθη ιατρική περίθαλψις εις τους τραυματίας και εδόθησαν αναψυκτικά. Εις πολλούς δε πληρώματος και ενδύματα. Αι σωσίβιοι λέμβοι του πλοίου μας δι’ων διεσώθημεν ερυμουλκήθησαν εις τον λιμένα αμφότεροι. Περί ώραν 17:00 κατεπλεύσαμεν εις λιμένα Σιγγαπούρης. Αμέσως ιατρός επέβη του πλοίου όστις εξετάσας τους νεκρούς διεπίστωσεν ότι ούτοι είχον αποθάνει. Μετά τούτο εζήτησα από τον Αξιωματικόν του πλοίου όπως ερευνήσωμεν τους νεκρούς διότι εγνώριζον ότι ούτοι έφερον χρήματα μετ’αυτών. Βοηθούμενος υπό του Ανθ/ρχου Ν.Δανιόλου, ενώπιον του Β’Μηχανικού Σαράντη Ζαννάκη και θερμαστού Α.Πολυχρονίου ερευνήσαμεν τους νεκρούς. Εντός θηλακίου επί του Ανθ/ρχου Γ.Ισαρη ευρέθη πορτοφόλιον περιέχον χαρτονομίσματα επί δε του Θεοδωράκη κύλινδρος χαρτονομισμάτων προσδεδεμένος δια μανδηλίου επί της κνήμης του. Τα ευρεθέντα δεν ήτο δυνατόν να μετρηθούν διότι ήταν βρεμένα. Επί του πλοίου Mata Hari συνετάξαμεν κατάλογον πληρώματος, εγώ δε εξέθεσα τα συμβάντα εις τον αξιωματικόν και συνέταξα έκθεσιν ην υπέγραψα. Περί ώραν 18:30 επεβιβάσθημεν βενζινακάτου και 19:00 απεβιβάσθημεν εις την ξηράν. Το πλήρωμα μόλις απεβιβάσθημεν εις την ξηράν μετεφέρθη δι’αυτοκινήτου εις Marine Hostel. Εγώ εκλήθην υπό Βρετ.Αξιωματικού επί πολεμικού πλοίου όπου ανεκρίθην. Μετά την ανάκρισις ωδηγήθην και εγώ εις το Marine Hostel. Τα πτώματα των θανόντων ετοποθετήθησαν εις νοσοκομειακά αυτοκίνητα και μετεφέρθησαν εις Gen.Hospital. Ο Μαμάς ασθενών μετεφέρθη εις G.Hospital προς νοσηλείαν. Εχορηγήθησαν εις το πλήρωμα παλαιά ενδύματα και υποδήματα. Συμβάντα εις την δεξιάν λέμβον ως συνάγεται εκ δηλώσεων των επιβαινόντων αυτής. Η λέμβος καθηρείτο κανονικώς με μόνην την διαφοράν ότι λόγω της κλίσεως του πλοίου συνεκρατείτο επί των ραφών των ελασμάτων. Οι επιβαίνοντες όμως κατώρθωναν να την αποκολλήσουν και ούτως η λέμβος επλησίαζεν την επιφάνειαν της θαλάσσης. Ο παρ…ών (σημ. δυσανάγνωστη λέξη, μάλλον «παρεών – αυτός που αφήνει;) το πρωραίον αγόμενον (Μαμάς, όχι όμως θετικά) αφήκε το πρωραίον αγόμενον ενώ το πρυμναίον δεν αφέθη ελεύθερον υπό του Κανακάρη όστις εγκατέλειψεν τούτο. Η λέμβος έπεσεν με την πρώραν εις την θάλασσαν και παρασυρθείσης της πρώρας μακράν της πλευράς του πλοίου αύτη ανετράπη ότε πολλοί εκ του πληρώματος ευρέθησαν εις την θάλασσαν. Εν τω μεταξύ οι επιβαίνοντες της λέμβου ηλευθέρωσαν ταύτην από τα σύσπαστα και απεμακρύνθη η λέμβος βυθισμένη.
Τρεις άνδρες του πληρώματος του απωλεσθέντος Α/Π Ζαννής Λ.Καμπάνης. Κατά το ναυάγιον του Ελλ. Α/Π Ζαννής Λ.Καμπάνης συμβάντος την 21.1.42 απωλέσθησαν οι εξής: Ο Πλοίαρχος Δημήτριος Χρήστου Μπεγλέρης 46 ετών εκ Στενιών Ανδρου (αγνοούμενος), ο Ανθ/ρχος Γεώργιος Ισαρης 44 ετών εκ Στενιών Ανδρου ανασυρθείς εκ της θαλάσσης αναίσθητος και του ιατρού πιστοποιήσαντος πνιγμόν. Θερμαστής Θεόδωρος Θεοδωράκης εξ Αρνης Ανδρου ανασυρθείς εκ της θαλάσσης αναίσθητος, βαρέως τραυματισμένος και έχων αποκομμένον το δεξιόν του ους. Επί του περισυλλέξαντος τους ναυαγούς πλοίον εγένετο έρευνα επί των θανόντων υπ’εμού, βοηθουμένου υπό του Ανθ/ρχου Δανιόλου και ενώπιον πολλών του πληρώματος, μεταξύ των οποίων ο Β’Μηχανικός Σ.Ζαννάκης και ο θερμαστής Α.Πολυχρονίου. Επί του Ανθ/ρχου Γ.Ισαρη ευρέθη εις ένα εκ των θυλακίων του πορτοφόλιον περιέχον χρήματα. Ετί του θερμαστού Θ.Θεοδωράκη κύλινδρος χρημάτων προσδεδεμένος διά μανδηλίου επί της κνήμης του. Τα ευρεθέντα δεν κατέστη δυνατόν να μετρηθούν αμέσως λόγω του ότι ήσαν βρεμένα. Μόλις απεβιβάσθημεν εις την ξηράν και ετακτοποιήθημεν εις θάλαμον τα χρήματα εστεγνώθησαν και εμετρήθησαν ενώπιον του Ανθ/ρχου Δανιόλου και Ραδιοτ/του Δ.Μπίστη. Ευρέθησαν δε ως εξής: Επί του Γ’Ισαρη: Τεσσαράκοντα τρεις Στερλίνες. – Λίραι Αιγυπτιακαί τρεις και 30 πιάστραι (3.30) και δρχ 390 τριακόσιαι ενενήκοντα. Επί του Θεοδωράκη ευρέθησαν: 1 cheque εκ Στερλινών εβδομήκοντα και πέντε, Ρουπίαι Ινδιών 475 τετρακόσιαι εβδομήκοντα και πέντε. Λίραι Αιγυπτιακαί δέκα εξ και πιάστραι πεντήκοντα και πέντε £16 P55. Λίραι Παλαιστίνης πέντε. Τα ανωτέρω χρήματα αποστέλλονται ταχυδρομικώς ησφαλισμένα επιδή δεν υπάρχει εδώ Ελληνική Προξενική Αρχή ίνα κατατεθούν συμφώνως τω νόμω και λόγω των εξαιρετικών περιστάσεων. Δια την ακρίβεια των ευρεθέντων συνυπογράφουν οι παρευρεθέντες εις την μέτρησην αυτών Ανθ/ρχος Νικόλαος Δανιόλος και Ραδ/της Δημήτριος Μπίστης.
Εν Σιγγαπούρη τη 27 Ιανουαρίου 1942
Ο Α’Αξιωματικός
(σημ. υπογραφή) Γ.Ν.Εξαδάκτυλος
|