Η απόφαση του Δ.Σ. του Συνδέσμου των Στενιωτών να παρουσιάσει στο Ημερολόγιο του 2014 «Λουλούδια από τις Στενιές – Ένα για κάθε μήνα» και η έγχρωμη φωτογραφική τους απεικόνιση από τον Νικολό Γρ.Εξαδάκτυλο είναι άξια πολλών συγχαρητηρίων.

Για τα λουλούδια (άνθη), που απεικονίζονται σε ορισμένες ημερολογιακές σελίδες και ανήκουν σε φυτά με ξεχωριστό βοτανολογικό και ιστορικό ενδιαφέρον, ας μου επιτραπεί ν’αναφέρω, εν συντομία, κάθε σχετική γι’αυτά πληροφόρηση.

 

Ιανουάριος

 

Ετσι, τα άνθη με το ελαφρώς γαλάζιο-μωβ χρώμα τους, στην πρώτη ημερολογιακή σελίδα (Ιανουαρίου), ανήκουν στο γνωστό με την κοινή του ονομασία φυτό, το Δεντρολίβανο. Στα πρωτοχρονιάτικα όμως κάλαντα αναφέρεται με την θηλυκού γένους ονομασία «Δεντρολιβανιά» (ψιλή μου δεντρολιβανιά…). Εκτός όμως αυτών, αναφέρονται γι’αυτό και άλλα κοινά ονόματα: Αρισμαρί, Λιβανόδεντρο, Λιβανωτίς κ.α.

Το Δεντρολίβανο, που είναι ημιαυτόφυτος θάμνος σε πολλά μέρη στην Ελλάδα και στις χώρες της παράκτιας Μεσογειακής ζώνης, καλλιεργείται σαν καλλωπιστικό φυτό σ’όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρώπης και στις εύκρατες της Αμερικής.

Το αειθαλές αυτό θαμνώδες φυτό ήταν γνωστό από την αρχαιότητα με το όνομα «Απόσπληνος». Οι αρχαίοι Ελληνες πίστευαν ότι ανεδύθη από τη θάλασσα ως ένα δώρο της Αφροδίτης.

Από το ξεκίνημα του Πολιτισμού θεωρούσαν πως οι ιδιότητες του έχουν σχέση με το μυαλό και την ενίσχυση της μνήμης. Γι’αυτό οι μαθητές τοποθετούσαν στο κεφάλι τους στεφάνι από τρυφερούς βλαστούς με τα άνθη του Δεντρολίβανου, για να ενισχύσουν τη μνήμη τους. Εξ αυτού του λόγου το αποκαλούσαν και «Βότανο» της μνήμης.

Ο Διοσκουρίδης, που θεωρείται ο θεμελιωτής της Φαρμακολογίας, στο πεντάτομο περί «Υλης Ιατρικής» έργο του το αναφέρει με το όνομα «Λιβανωτή» και περιγράφει τις φαρμακευτικές του ιδιότητες που έχουν τα φύλλα και τα άνθη της, καθώς και τη χρήση τους για θεραπεία διαφόρων ασθενειών.

[Ο Διοσκουρίδης γεννήθηκε στην αρχαία πόλη Ανάζαρβο της Κιλικίας (25-90 μ.Χ.) και υπηρέτησε σαν γιατρός στο Ρωμαϊκό στρατό. Επειδή όμως έπρεπε να έχει γι’αυτό Ρωμαϊκή υπηκοότητα, υιοθετήθηκε από την Ρωμαϊκή οικογένεια των Πεδανίων και εξ’αυτού του λόγου αναφέρεται ιστορικά, ως Διοσκουρίδης ο Πεδάνιος.]

Η επιστημονική του ονομασία είναι Λιβανωτίς η Φαρμακευτική (Rosmarinus Officinalis). Η ονομασία του γένους Rosmarinous είναι σύνθετη από τη Λατινική λέξη Ros που σημαίνει δροσιά και marinus που σημαίνει θάλασσα, σαν δώρο της Αφροδίτης.

Από τις κορυφές των ανθοφόρων βλαστών του εξάγεται με απόσταξη τανίνη και αιθέριο έλαιο, το οποίο ενδείκνυται για την ανακούφιση στο ν πονοκέφαλο, τις ημικρανίες, μυαλγίες και την ισχιαλγία. Εχει αποχρεμπτικές ιδιότητες και βοηθάει στο βήχα, στο άσθμα, στις βρογχίτιδες και στη γρίπη. Γενικά με τις αντιβακτηριδιακές και αντιμυκιτιακές επιδράσεις του συντελεί στη θεραπεία από διάφορες λοιμώξεις.

Οι τρυφεροί βλαστοί του από παλιά χρησιμοποιούνται και στη μαγειρική, για τον αρωματισμό των ψητών στο φούρνο κρεάτων (αρνιού, χοιρινού), του πατροπαράδοτου «Στενιώτικου Λαμπριάτη», της ρεβυθάδας και της περίφημης στα τηγανητά ψάρια «μαρινάδας».

 

Φεβρουάριος

 

σημ. Ν.Εξαδάκτυλου:

 

Η φωτογραφία επάνω, τραβήχτηκε στις 20 Φεβρουαρίου του 2013, σε κάποιο σκιερό σημείο στην Πέρα Μπάντα, στο δρόμο από τη Φάμπρικα μέχρι το πέτρινο γεφύρι (του Λέοντα). Οι καμπανούλες αυτές έχουν μήκος λίγα μόλις χιλιοστά του μέτρου (αυτό αποτυπώνεται και στη δυσκολία εστίασης απάνω τους του φακού macro της φωτογραφικής μου μηχανής) και τις παρατήρησα για πρώτη μου φορά.

Κατά τον κο Αλέξανδρο Γαρδέλη ονομάζεται Cerinthe major - Κερίνθη η μεγάλη. Λαϊκή ονομασία: Νερουλάκι, Καμπανάκια. Το όνομα του γένους Cerinthe προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις κερί + άνθος και σημαίνει κέρινο άνθος από τα χρώματα και το σχήμα των λουλουδιών του.

Αυτή, όπως και όλες οι άλλες φωτογραφίες του ημερολογίου, τραβήχτηκαν τον αντίστοιχο, στον οποίο αναφέρονται, μήνα του έτους.

Μάρτιος

 

Lathyrous clymenum L.

 

Απρίλιος

 

Το άνθος στην τέταρτη ημερολογιακή σελίδα, ανήκει σε φυτό της τάξη Συνάνθηρα και στην οικογένεια Σύνθετα (Compositae).

Το είδος του φυτού, είναι το Glebionis segetum.

Η οικογένεια αυτή περιλαμβάνει 902 γένη φυτών με 14000 είδη και είναι η δεύτερη στο Φυτικό Βασίλειο, σε αριθμό ειδών και πλήθος φυτών.

Πατήστε εδώ για την πρώτη σελίδα

 

 

Πατήστε εδώ για την επόμενη σελίδα με τους μήνες Μάϊο, Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο.

 

 

Πατήστε εδώ για τη σελίδα με τους μήνες Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο.

 

 

Πατήστε εδώ για επιστροφή στον κατάλογο «Διάφορα Ντοκουμέντα, κείμενα, συνταγές κλπ.»

 

 

Πατήστε εδώ για επιστροφή στην αρχική σελίδα του ιστότοπου